به نقل از «خبرگزاری آریا»

«عکس يادگاري با فرعون»؛ سفرنامه اي متفاوت از مصر

تاریخ انتشار: ۱۱ مرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۲۱۹۰۵۹۰۳/عکس_یادگاری_با_فرعون_سفرنامه_ای_متفاوت_از_مصر

خبرگزاري آريا - مجله جهان کتاب - نادر پناه زاده:

عکس يادگاري با فرعون؛ يادداشت ها و برداشت هاي سفر. عباس نداري. چ 2. تهران: نشر قو، 1394. 108 ص. مصور (بخش رنگي).
«يادداشت ها و برداشت هاي سفر مصر». اين، زيرعنوان کتابي است با عنوان «عکس يادگاري با فرعون» که چاپ دوم آن، بهمن ماه سال گذشته منتشر شده است. کتاب، حاصل سفر عباس نادري به مصر است؛ نويسنده و پژوهشگري که پيش از اين آثاري در حوزه هاي ديگر از جمله شعر و ترجمه داشته و حالا يادداشت هاي خود از سفر مصر را به چاپ سپرده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از همان عنوان کتاب مشخص است که با کتابي متفاوت در نحوه ارائه و فرم رو به رو هستيم. برخلاف سفرنامه نويسي هاي معمول، نويسنده صرفا به ارائه مشاهدات خود از سفر نمي پردازد. وي در تلاش است 47 قطعه مطلب در کتاب (که با عناوين جداگانه نوشته شده و البته اغلب با هم پيوستگي دارند) را با ارائه اطلاعاتي دقيق از جغرافيا، تاريخ و ارجاع به سايرين منابع مکتوب و بعضا غيرمکتوب، همراه سازد تا خواننده در کمترين کلمات، بيشترين بهره را از هر نوشته ببرد. آن چه در نوشته هايي چنين، معمولا خواننده را خسته مي کند، به درازا کشيدن مطالب و عدم جذابيت آن است.

اما نادري با تلاشي ستودني، بر اين نقص فائق آمده و با چيره دستي تمام، چنان تاريخ و جغرافيا و مشاهدات خود را درهم تنيده و ارائه داده، که مخاطب نه تنها خسته نمي شود بلکه با اشتياق خواندن مطالب را ادامه مي دهد. به عنوان نمونه:

«به مسجد محمدعلي مي روم. ساخته شده به سال 1265 هجري. در وضوخانه وسط صحن، قبه اي هشت ضلعي خودنمايي مي کند، با اشعاري زيبا که بر آن نقش بسته است. به دو زبان: عربي و فارسي. اشعاري که بر چوب حک شده است:

روي ناشسته از صفات ذَميم
نپذيرد نماز ربّ عظيم...

با ديدن اشعار فارسي در دل قاهره، به وجود مي آيم. ايران فرهنگي در نظرم مجسم مي شود؛ ايراني که تا قاهره هم گسترش داشته است. سال ساخت مسجد، مصادف با دوران اوج زبان فارسي است. جاي سعدي را خالي مي کنم؛ از قند فارسي، علاوه بر طوطيان هند، طوطيان قاهره هم شکرشکن مي شده اند.

اکنون بر بام قلعه صلاح الدين ايستاده ام. از فراز تپه هاي مُقطَم، قاهره ديدني تر است؛ تا دوردست هر سو، گلدسته هاي مساجد در قاب ديدگان مي نشيند.





يک ارابه [عرّاده] توپ، در اين جا سال هاست خاموش مانده. تاريخ، به سان اثري سينمايي روايت مي شود. روايتي بدون جلوه هاي ويژه و گريم و دکور. هر چه هست، اصل است، بي هيچ آلايش و پيرايه اي. مي انديشم که تاريخ، آيينه اي است تمام نما براي آنان که سوداي دانستن- و البته بينشي براي عبرت پذيري- دارند.» (صص 52 و 53) نثر موجز و در عين حال روان نادري يکي ديگر از ويژگي هاي کتاب است. نثري که تا حدود زيادي، خاص نويسنده شده و از اين منظر، پخته مي نمايد:

«رستوران کنار آبراه سوئز، ماوا مي شود؛ براي صرف غذايي مصري با منظره عبور کشتي هاي غول پيکر از درياي سرخ به مديترانه و بالعکس. از پنجره رستوران، مي توان درياي سرخ را ديد و آبراه سوئز را که مي خرامد تا پس از گذشتن از شهرهاي «اسماعيليه»، «پورت سعيد» و «قُنطره»، در منطقه «دُميات» به وصال درياي مديترانه برسد.

آن سوي آبراه، شبه جزيره سينا بر دامن هزاران سال تاريخ خفته است.» (ص 82)

آن چه در کتاب «عکس يادگاري با فرعون» حائز اهميت است تلاش نويسنده براي ارائه اطلاعاتي درست به مخاطب است. در کنار اين تلاش، نگاه شاعرانه و گاه طنز او نيز، به خواندني تر شدن کتاب، کمکي شايان کرده است:

«از المعادي به محله اعياني ديگري مي روم؛ اين بار به «زَمالِک» که در ترکي عثماني «آلونک» معنا مي دهد. جزيره اي در داخل قاهره که نيل از چهار طرف آن را در آغوش گرفته است. نام زمالک با تيم فوتبال معروف آن گره خورده است که در مسابقات باشگاه هاي آفريقا نيز صاحب عنوان است و سري ميان سرها دارد!

هر ثروتمندي مي تواند «آلونکي» داشته باشد در اين جا؛ محله اغنياء. مکاني براي عيش مکنت داران. هر شهري جايي دارد براي باليدن اهل سرمايه به خود و محله شان. و اين جا زمالک!» (ص 46)

نثر نادري در اين کتاب، ريتم خاص خود را دارد و احتمالا شاعربودن نويسنده، در اين نوع نگارش تاثير داشته است. نثر کتاب، علاوه بر ايجاز، پيچش هايي آشنا دارد. اغلب تعابير نويسنده عکس «يادگاري با فرعون»، کوتاه، گويا و تاثيرگذار است. براي مثال، مطلب «اهرام سه گانه» چنين آغاز مي شود:

«و اين جا جيزه. شکوه يک هيمنه فروريخته! نخستين مکان عجايب هفت گانه.» (ص 62)

خلق تصاوير بديع از مشاهدات و نحوه توصيف آن ها از ديگر ويژگي ها و مشخصه هاي «عکس يادگاري با فرعون» است:

«شيري نشسته به صورت آدمي. اين تمثال نگهبان اهرام است؛ ابوالهول. مجسمه اي 70 متري با بيني اي که سپاه ناپلئون آن را نابود کرده و چندي پيش مرمت شده. مرمت بيني همه جا مهم است! حتي در جيزه و حالا بگير که مال ابوالهول باشد. جا به جا گردشگران در حال گرفتن عکس يادگاري اند. شير دوست دارد هنوز بِغُرّد... (ص 68)

در کنار نکاتي که گفته شد، کتاب نقص هايي نيز دارد: در خصوص مصر معاصر، به زبان فارسي منابع بسيار کمي در دست است. طبيعي است که نام مکان هاي مصر، براي مخاطب فارسي زبان، بسيار ناآشنا باشد. اما نويسنده در ذکر نام ها، آوانگاري آن ها را که طبيعتا به درست خوانده شدنشان کمک مي کند، ذکر نکرده است.

نکته ديگر اين که پا نوشت هاي کتاب، گاه طولاني و خسته کننده است. درست است که پانوشت براي توضيح و تکميل مطالب متن و به ضرورت ذکر مي شود، اما طولاني بودن آن، در کتابي که داعيه ايجاز دارد، چندان پذيرفته نيست. (از جمله مي توان به پانوشت هاي صفحات 33 و 83 اشاره کرد.)

با اين حال، آن چه «عکس يادگاري با فرعون» را متفاوت کرده، علاوه بر قوت قلم نويسنده و توصيف هاي بديع، طراحي، صفحه آرايي، گرافيک و چاپ عالي و تصاوير اختصاصي نويسنده از مصر است و چند عکس که به صورت تمام رنگي و روي کاغذ گلاسه چاپ شده است.

«عکس يادگاري با فرعون» نمونه اي موفق از سفرنامه نويسي معاصر است.

نکته مهم اين که نشر قو علاوه بر تبليغ مکتوب کتاب، دست به اقدامي ديگر براي ديده شدن بيشتر اين اثر زده که در نوع خود بي نظير است: تيزر تصويري اين کتاب همزمان با انتشار چاپ نخست آن، با ساختاري حرفه اي توليد و به صورت گسترده در فضاي مجازي منتشر شد. چنين کاري، که تاکنون در فضاي مجازي سابقه نداشت، به معرفي بيشتر کتاب کمکي شايان کرد و در کمتر از يک سال، کتاب به چاپ دوم رسيد.

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۹۰۵۹۰۳/عکس_یادگاری_با_فرعون_سفرنامه_ای_متفاوت_از_مصر را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی: