Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «خبرگزاری آریا»
2024-03-29@11:41:18 GMT

تاريخچه تخته نرد + آموزش تصويري بازي تخته نرد

تاریخ انتشار: ۲۳ خرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۲۱۹۱۷۶۶۵/تاریخچه_تخته_نرد_آموزش_تصویری_بازی_تخته_نرد

خبرگزاري آريا -


قديمي ترين تخته نرد در شهر سوخته سيستان و بلوچستان پيدا شده است

تخته نرد
بازي تخته نرد يکي از سرگرمي هاي کهن ايراني ها و مردم خاورميانه از حدود 2000 سال پيش تاکنون بوده است که ريشه آن به هندوستان باز مي گردد. در بازي تخته نرد بايد مهره هاي خود را در يک گوشه جمع کنيد و هرچه زودتر آنها را از بازي خارج کنيد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!


تاريخچه تخته نرد به کجا باز مي گردد؟
قدمت تخته نرد به خاورميانه و تمدنهاي بسيار قديم مانند تمدنهاي ايران، روم، مصر و سومر بر مي گردد. در هر کدام از اين تمدنها بازي هاي تخته اي زيادي ابداع شده بود اما بازي مانند تخته نرد امروزي که در روم باستان انجام مي شده Aleaنام داشته که به معني "هنر قمار با تاس" بوده و حتي کلاديوس امپراتور روم نيز در مورد بازي تخته نرد نوشته است.

بازي تخته نرد خود کپي از بازي Kubeia يونان بود که بعدها اين بازي را به نام Tabula تخته ميشناختند. قديمي ترين تخته نردي که تا به حال پيدا شده تخته نردي است که در شهر سوخته سيستان و بلوچستان پيدا شده است، به اين دليل تخته نرد را به ايران نسبت ميدهند، در واقع تخته نرد را به اردشير بنيانگذار سلسله ساساني (224 سال قبل از ميلاد مسيح) نسبت مي دهند. به اين دليل به تخته نرد، نردشير نيز مي گويند. (نرد در پارسي قديم به معني چوب و کنده چوب بوده است).

اين بازي از طريق ساسانيان به هند و از هندوستان به چين رفت که چيني ها به اين بازي Shwa-liu مي گويند ( به معني دو شيش ) معادل انگليسي تخته نرد نيز backgammon است، در مورد ريشه اين کلمه احتمالات زيادي داده اند که محتمل ترين آنها به انگليسي قديمي باز مي گردد که در آن gammon به معني بازي بوده و ترجمه اين کلمه " بازي پشت" مي شود زيرا در قديم روي هر تخته صفحه شطرنج و در پشت آن تخته نرد قرار داشت.

براي انجام بازي تخته نرد به چه چيزي نياز داريد؟

به تخته نرد، نردشير نيز مي گويند

1- زمين بازي
2- 15 مهره سياه و 15 مهره سفيد
3- تاس
4- جام تاس يا تاس ريز
5- تاس دو (داو) يا تاس دوبل
از جام تاس و تاس دوبل در ايران استفاده کمتري مي کنند اما در کشورهاي ديگر بيشتر رواج دارد.

فلسفه تخت نرد و معني و مفهوم آن بنا به متن کتاب شطرنج‌نامه (يا گزارش شطرنج و نهش نيو اردشير)، که عموماً مربوط به باورهاي زرتشتي است:
* تخته نرد: کره زمين
* 30 مهره: نشان گر 30 شبانه روز يک ماه
* 24 خانه: نشانگر 24ساعت شبانه روز
* 4 قسمت زمين: 4 فصل سال
* 5دست بازي: 5 وقت يک شبانه روز
* 2 رنگ سياه و سپيد: شب و روز
* هر طرف زمين 12 خانه دارد: 12 ماه سال
* زمين بازي: آسمان
* تاس: ستاره بخت و اقبال
* گردش تاس ها: گردش ايام
* مهره ها: انسان ها
* گردش مهره در زمين: حرکت انسان ها (زندگي )
* برداشتن مهره در پايان هر بازي : مرگ انسان ها

اعداد تاس در تخته نرد:

تاسدر تخته نرد معني ستاره بخت و اقبال را دارد

1: يکتايي و خداپرستي

2: آسمان و زمين

3: پندار نيک؛ گفتار نيک، کردار نيک

4: شمال، جنوب، شرق، غرب

5: خورشيد؛ ماه، ستاره، آتش، رعد

6: شش روز آفرينش

آموزش تخته نرد:
چيدن مهره ها بر روي زمين( تخته نرد)
دو راه براي چيدن مهره ها بر روي زمين بازي (تخته نرد) وجود دارد که البته هر دو راه کاملا يکسان است. همانطور که در تصوير ميببنيد؛ اگر شما مهره ي سفيد را انتخاب کرده باشيد، نحوه ي حرکت شما روي زمين (تخته نرد) بر خلاف جهت عقربه هاي ساعت خواهد بود.


چيدن مهره ها بر روي تخته نرد وقتي مهره سفيد شما باشيد

در اين تصوير مهره هاي سفيد تخته نرد در جهت عقربه هاي ساعت حرکت خواهند کرد و حريف کاملا در جهت عکس شما بازي خواهد کرد.


چيدن مهره ها بر روي تخته نرد وقتي مهره سفيد حريف باشيد

چگونگي شروع بازي تخته نرد
براي شروع بازي تخته نرد هر دو بازيکن تاس مي اندازند و هر کدام تاس بيشتر و يا طبق توافق تاس کمتري را آورد، مي تواند رنگ مهر ها و نحوه ي چيدن مهره ها را انتخاب کند و همچنين شروع کننده ي بازي خواهد بود.

قوانين تخته نرد:


در بازي تخته نرد هر بازيکن بايد تاس بريزد

چند قانون براي حرکت مهره هاي تخته نرد وجود دارد:
1- هيچ گاه در بازي تخته نرد مقصد يک مهره نمي تواند يک خانه بسته باشد. خانه بسته به خانه اي گفته ميشود که بيش از يک مهره حريف در آن وجود داشته باشد.

2- اگر مثلاً 3 و 5 آورديد مي توانيد يک مهره را 8 حرکت به خانه اي باز ببريد و يا يک مهره را 5 حرکت و مهره ديگري را 3 خانه حرکت دهيد.

3- مهره سفيد روي مهره سفيد قرار مي گيرد (براي حريف هم به همين صورت) اما مهره سفيد را نمي توانيد به خانه اي که حداقل دو مهره حريف در آن وجود دارد حرکت کند و اگر مقصد حرکت، خانه بسته بود بايد مهره ديگري را براي حرکت انتخاب کنيد.

4- بازيکني که تاس جفت مي آورد (مانند 2و2 يا 3و3 يا 6و6 و…) بايد 4 بار آن عدد را بازي کند. مثلاً کسي که جفت 6 (6 و 6) مي آورد بايد چهار بار 6 را بازي کند. تاس جفت بهترين تاس در بازي تخته نرد است و شما را در بازي از حريف جلو مي اندازد.

5- در بازي تخته نرد هر بازيکن بايد تاس بريزد و حتما مهره هايش را حرکت بدهد مگر اينکه، حريف خانه هايش را بسته باشد و بازيکن قادر به حرکت دادن مهره نباشد.

6- اگر بازيکني امکان بازي هر دو تاس را داشته باشد، بايد هر دو تاس را بازي کنيد، مگر آنکه هيچ راهي وجود نداشته باشد گاهي اوقات شما ممکن است يک تاس را بازي کنيد به طوري که تاس ديگر شما از بين برود و شما بگوييد من دوست ندارم تاس ديگر را بازي کنم و اين حرکت من است.

به نمونه هاي زير توجه کنيد.
الف) در تصوير زير اگر شما در بازي تخته نرد مهره ي سفيد باشيد و تاس 6-4 اورده باشيد، نميتوانيد تاس 6 را توسط مهره هاي خانه 13 يا 7 بازي کنيد و بگوييد 4 ندارم. راه درست اين است که شما مهره ي خانه 24 را 6 خانه به جلو بياوريد و سپس همان را 4 بازي کنيد و در خانه ي 14 قرار بدهيد.


آموزش تصويري بازي تخته نرد

ب) و يا در تصوير زير اگر شما مهره سفيد باشيد و مشغول برداشتن مهره هاي خود در انتهاي بازي تخته نرد هستيد و اگر تاس 6-4 اورديد، اينطور نيست که از خانه ي 6 يک مهره برداريد و بگوييد 4 ندارم که بازي کنم راه درست اين است که تاس 4 را توسط مهره ي خانه 6 بازي کنيد و تاس 6 را از خانه 5 برداريد که شما سه مهره گشاد خواهيد داد ولي اين قانون بازي تخته نرد است.


قوانين بازي تخته نرد

پ) اگر شما سفيد باشيد و تاس 6-4 آورده ايد شما فقط ميتوانيد يکي از دو تاس را توسط مهره اي که در خانه 24 قرار دارد بازي کنيد که در اين حالت بايد تاس بزرگتر را فقط بازي کنيد و مهره را در خانه ي 18 قرار دهيد.


آشنايي با قوانين تخته نرد

7- دقت کنيد در بازي تخته نرد هميشه ابتدا بايد تاس بزرگ را حرکت داد، اما در بعضي از موارد نيز ميتوان تاس کوچک را ابتدا بازي کرد به شرطي که خودتان سود کنيد ولي به حريف ضرر نرسانيد به نمونه هاي زير دقت کنيد

الف) در تصوير زير اگر شما سفيد باشيد و تاس 4-1 آورده باشيد، اگر 4 را برداريد مجبور هستيد با 1 حريف را زده و عملا 2 مهره ي گشاد خواهيد داد. ولي حرکت درست همين است حتي اگر 2 مهره ي گشاد بديد. نميتوانيد اول مهره را به خانه 3 اورده و سپس ان را برداريد


قوانين کامل بازي تخته نرد

ب) اگر شما سفيد باشيد و تاس 5-4 اورده باشيد، براي اينکه خانه شماره 2 خالي نماند و در تاس هاي بعدي به ضررتان نباشد، شما ميتوانيد ابتدا تاس کوچک را بازي کرده، به اين ترتيب که اول مهره ي شماره 6 را چهار خانه به جلو ميبريد ودر 2 قرار ميدهيد و تاس 5 را از خانه 3 بر ميداريد.


روش بازي تخته نرد

8- طبق قوانين بين المللي بازي تخته نرد، هر بازيکن آزاد است که هر تعداد مهره در هر خانه قرار دهد. اين قانون فقط در انگلستان فرق دارد و طي آن هر بازيکن بيش از 5 مهره در هر خانه نميتواند بگذارد.

قانون زدن مهره ي حريف و حرکت بعد از ان در بازي تخته نرد
طبق قوانين مرسوم در ايران شما اجازه نداريد بعد از زدن مهره ي حريف، مهره تان را بر روي ديگر مهره هايتان قرار بدهيد و يا به عبارتي فرار کنيد. در تصوير زير مشاهده ميکنيد که سفيد تاس 5 – 2 اورده که نميتواند مهره حريف را بزند و بالا رود، اما در کشورهاي ديگر اين قانون وجود ندارد.


در بازي تخته نرد شما نميتوانيد بعد از زدن مهره حريف فرار کنيد

اتمام بازي تخته نرد:
هدف بازي تخته نرد جمع کردن يا رساندن همه مهره هاي خود به خانه خودي است. حال فرض کنيد ما تمام مهره ها را به خانه خودي رسانديم. بايد چه کنيم؟ پس از جمع شدن همه مهره ها به خانه، هدف ما خارج کردن مهره ها به بيرون تا آخرين مهره است و بازيکني که زودتر همه مهره هاي خود را از خانه خارج کند پيروز بازي خواهد بود.

اصطلاحات تخته نرد رايج در ايران:
چيدن: قرار دادن مهره در زمين براي شروع يازي

افشار در بازي تخته نرد: به خانه شماره 5 زمين خود و حريف خان افشار ميگويند

افشار گيري: گرفتن خانه 5 خود و يا حريف

اصطلاح اسير در تخته نرد: دو مهره اي که در زمين حريف و در خانه 24 هستند

فرار: برداشتن مهره در تيررس حريف و بردن بر روي ديگر مهره هاي خودي ، مخصوصا مهره اي اسير در زمين حريف

جفت: وقتي دو تاس مانند هم به زمين ميشينند مثلا 22 - 33 11 و....

دو کور: تاس جفت يک 11

درب خانه: خانه شماره هفت هر بازيکن

خال خان: خانه شماره يک در زمين خودي

دو شش: جفت شش

کوه خانه: خانه اي بيشتر از 5 مهره در ان قرار گرفته باشد

معني پل در بازي تخته نرد: به مهره هاي خانه شماره 13 که نقش پل را براي فرار دو اسير ايفا ميکنند

تاس ريز: استوانه هايي مانند ليوان که تاس را در ان قرار ميدهند و به روي صحفه ميريزند

نراد: کسي که نرد بازي ميکند

نرد: به معني جنگ و منظور بازي تخت نرد است


گشاد دادن: وقتي شما مهره اي را به صورت تک در خانه اي قرار مي دهيد و حريف قادر است آن را بزند. به تصوير زير دقت کنيد، اگر شما مهره ي سفيد باشيد به مهرهاي نشان داده شده گشاد گويند.


گشاد دادن در بازي تخته نرد

قات کردن: فرار کردن - بردن مهره به روي مهره هاي خودي مثله 65 از 18/24

خانه مرشد: خانه شماره 3 زمين خودي

ته خانه: خانه هاي اخر زمين خودي ( خانه 1 و 2 )

مايه: مهره اي که به صورت يدکي بر روي دومهره خود يا تک باشد و با تاس بعدي اماده گرفتن خانه هاي ازاد باشد

دش: مخفف دو شش

مارس: هنگامي که شما تمام مهره هاي خود را از بازي خارج کرديد و حريف هنوز هيچ مهره اي برنداشته

سگ مارس: هنگامي که شما همه مهره ها را خارج کرديد و حريف هنوز در زمين شما مهره دارد

اصطلاح ماره در بازي تخته نرد: همان سگ مارس

زدن: کشته شدن مهره تک که بايد برگردد و از زمين حريف بازي رو اغاز کند

گشايش: حرکت اول بازي

خانه آزاد: خانه هايي که مهره اي در انها قرار نگرفته

داو ( دو ): دو برابر کردن نتيجه بازي

دوبرگرد: برگرداندن داو (دو يا دبل ) حريف به خودش

بازي به دو: بازي که داو يا دبل ردو بدل شده و امتياز برد آن بازي 2 شده است

نشستن: قرار گرفتن مهره کشته شده از روي پيشخوان به روي زمين

کعبتين: تاس

تاس گرفتن: حيله و نيرنگ به منظور نشستن تاس روي عدد خاص

تاس موافق: تاس مورد علاقه و خواسته شده

تاس مخالف: تاسي که مورد نياز بازيکن نيست

تاس ريختن: پرتاب تاس از درون تاس ريز به روي زمين

تاس بالا: تاسهاي که عدد بزرگتري دارند مثل چهار و پنج شش

تاس پايين: تاسهاي که اعداد کمتري دارند مثه يک و دو وسه

حکم تاس در تخته نرد: بازي که به اجبار و براي بازي کردن هر دو تاس باشد

دست به مهره: طبق قوانين ايراني دست شما هر مهره اي را لمس کرد بايد همان ار بازي کند

خوردن مهره: برداشتن مهره ها در انتهاي بازي از زمين و خارج کردن انها از بازي

معني گشاد بازي در تخته نرد: بازي اي که به دليل احتمال باخت زياد همه مهره ها رو تک بدهيد و ريسک بازي را بالا ببريد

بازي تاخيري: بازي که در قسمت بيروني زمين حريف مانند خانه هاي 7 -8 -9 -10 خانه گرفتيد و منتظر گشاد دادن حريف هستيد

رجز خواني: جنگ لفظي دو بازيکن که در بازي دوستانه باعث شيرينتر شدن بازي ميشود

تاس آينه: تاسي که به روي لبه زمين بازي يا مهره قرار بگيرد و عدد آن مشخص نباشد

وينشير: نام قديمي بازي تخته نرد

نردشير: نام قديمي بازي تخته نرد

لنگر پايين: گرفتن خانه هاي يک - دو - سه حريف با دو مهره و بيشتر

لنگر بالا: گرفتن خانه هاي چهار- پنج - شش حريف با دو مهره و بيشتر

خان: منظور هر يک از 24 خانه بازي تخته نرد است


پيشخوان يا بار: به قسمت بلند ميان زمين بازي که زمين را به دو نيم تقسيم مي کتد پيشخوان گويند. معمولا مهره هاي کشته ي بازي تخته نرد را در اين قسمت قرار مي دهند.


مهره هاي کشته بازي تخته نرد را در پيشخوان قرار مي دهند

بستن خانه ي خودي: اگر شما بتوانيدخانه هاي 1 تا 6 خود را ببنديد و اگر از حريف هم کشته گرفته باشيد مي شود گفت کار حريف شما تمام شده است و از اين به بعد فقط شما بايد تا پايان بازي تاس بريزيد.


اصطلاحات مهم در بازي تخته نرد

سد: بستن راه حريف


ششدر کردن: بستن شش خانه ي متوالي که در هر خانه نيز 2 مهره قرار گرفته باشد چنانکه شما بتوانيد اين عمل را انجام دهيد،حريف با بزرگترين تاس (6) هم قادر به گذشتن از مهره هاي شما نيست و به اصطلاح ششدر شده.


آشنايي با اصطلاحات مهم در تخته نرد

حمله برق اسا: بازي هجومي وگرفتن کشته از حريف در زمين خودي که با بستن خانه ها همراه است

پوشش: بستن يک مهره تک با مهره ي ديگر

شستن بازي: وقتي دو حريف با توافق بازي رو مساوي تمام ميکنند

تعطيل است: مهره کشته شده در زمين حريف ننشيند

شش بش در بازي تخته نرد: تاس شش پنج

باز کردن خانه: برداشتن يک مهره و ازاد ساختن خانه اي براي نشستن يا زدن حريف

مفت بر: کسي که بازي اي را به راحتي ميبرد

مفت باز: کسي که به راحتي بازي واگذار ميکند

معني شکستن در بازي تخته نرد: نصف کردن مهرهاي موجود در يک خانه و قرار دادن انها در خانه يا خانه هاي ديگر


گردآوري: بخش سرگرمي بيتوته


منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۹۱۷۶۶۵/تاریخچه_تخته_نرد_آموزش_تصویری_بازی_تخته_نرد را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی: