به نقل از «مهر»

خاطره ای که هر روز تعمیر می شود/ توقف زمان در «ساعت گل»

تاریخ انتشار: ۲۳ خرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۲۳۴۸۱۵۹۷

شیراز- سال‌هاست مردم شهر شیراز ساعت خاطره سازشان را در مرکز شهر نمی بینند، یک زمان به خاطر عملیات ساخت مترو و زمانی دیگر به خاطر طراحی نامناسب آن تا زمان برای«ساعت گل»متوقف باشد.

خبرگزاری مهر- گروه استانها، محمد حسین نیکوپور: ساعت گل در سال ۱۳۳۸ در غرب میدان امام حسین(ع)«ستاد» اجرا شد، ساعتی که در طراحی اولیه آن از گل استفاده شده بود به همین خاطر به نام ساعت گل هم مشهور شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

شیرازی ها با این ساعت خاطرات زیادی دارند، خاطراتی که با دیدن ساعت همواره برایشان زنده می شد.

مصائب این ساعت از زمانی شروع شد که حوالی سال ۹۲ کارگاه مترو به این میدان رسید و طبیعتا باید ساعت هم جمع می شد اما این تازه ابتدای راه بود، چندی بعد ساعت را به ضلع دیگر میدان بردند و پس از چندی به دلیل عملیات مترو دوباره ساعت را کندند تا اینکه از ابتدای سال ۹۶ که عملا کارگاه مترو از این میدان عبور می کرد خبر رسید که شهرداری بنا دارد ساعت را به جای اصلی خودش برگرداند.

این نماد خاطره ساز شیرازی ها هرچند در سال ۹۶ به خانه خودش بازگشت اما به دلیل طراحی نامناسب آن ازجمله ارتفاع بالا و خوانده نشدن اعداد یا به روز رسانی مشکل دار ساعت، دوباره جمع آوری شد تا در دست تعمیر قرار گیرد.

در شرایطی که در عصری زندگی می کنیم که سازه های پیچیده شهری طراحی و ساخته می شود متولیان شهری شیراز هنوز نتوانستند برای ساعت گل طراحی مناسب و یا حتی اصیل قبلی خودش را اجرا کنند تا مردم شیراز همچنان نوستالژی خودشان را در میدان اصلی شهر ببینند.

دوشنبه ۲۴ اسفند پارسال بود که مدیرعامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری در پاسخ به خبرنگاران در آستانه نوروز ۱۳۹۶ اعلام کرد که شیرازی ها از فردا شاهد بازگشایی محور امام حسین(ع) و ساعت تاریخی گل در میدان امام حسین(ع) خواهند بود.

البته سعید معصومی با توجه به اینکه جانمایی دوباره ساعت گل این میدان انجام گرفته و شیرازی ها و میهمانان در آستانه نوروز باستانی می توانند دوباره شاهد چرخش عقربه های این ساعت تاریخی باشند به این قول خود جامعه عمل پوشانید و تا چند روز پیش رهگذران و سرنشینان خودروها و شهروندان این شهر که خاطرات بسیاری از این میدان و ساعت گل آن دارند که از کنار آن عبور می کردند اما هر از چندی ساعتی که در سال ۱۳۳۸ در بلوار کریم خان زند ایجاد شد از کوک خارج شده و زمان را به ایستادن دعوت می کند.

این اثر زیبا که به دلیل حفاری جهت ساخت مترو به صورت موقت جمع‌آوری شد و مجددا در اسفندماه ۱۳۹۱ پس از بازسازی در طرف دیگر میدان امام حسین(ع) نصب شد دوباره در ابتدای سال ۱۳۹۳ به دلیل حفاری مجدد برای مترو از دید عموم خارج شد، البته قول مسئولان شهری شیراز عملی شد و ساعت گل به میدان امام‌حسین(ع) اما نه در جای همیشگی خود بلکه در چند ده متر آن‌طرف‌تر و در ضلع شرقی میدان برگشت.

ساعت گل سالها نماد شیراز به شمار می رفت/در صورت قطعی برق می توان آن را به روز کرد

یکی از شهروندان شیرازی در گفت و گو با خبرنگار مهر این ساعت را نمادی از شهر شیراز عنوان می کند و می گوید: از قدیم الایام این ساعت به خاطر نزدیکی به مرکز شهر و به قول شیرازی های قدیم چهارخیابون(چهارراه زند) نماد شیراز به شمار می رفت.

این بانوی ۷۳ ساله می گوید: هرچه یاد دارم این ساعت در میدان ستاد(امام حسین) وجود داشته گرچه مدت‌ها هم به خاطر ساخت و سازهای مترو از دیدگان پنهان شد اما خوشحالم که دوباره در نزدیکی مکان پیشین آن قرار گرفته و گرچه گاهی عقربه های آن از حرکت باز می ایستند اما من و هم سن و سال‌های ما را به یاد گذشته می اندازد.

این درحالیست که پیش‌تر مدیرعامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شیراز در این باره توضیح داده بود که این ساعت در حال حاضر با اعدادی به خط فارسی، لاتین، میخی و یونانی در معرض دید شهروندان و گردشگرانی که به شیراز می آیند قرار دارد.

معصومی در ادامه اشاره ای هم به اینکه ساعت با فناوری تازه ای ظرف سه ماه طراحی شد که دارای موتور پشتیبان است و در صورت قطعی برق می توان آن را به روز کرد و ساعت را به وقت واقعی بازگرداند.

این درحالیست که او درباره تعویض ساعت گل و دوباره کاری توضیح داد: ساعتی که نصب شده بود همان ساعت قدیمی بود با اندکی تعمیرات و با همان طرح و مشخصات اولیه اما ساعت جایگزین با تکنولوژی جدید تهیه شده و دقت به کار رفته در آن چند برابر ساعت قدیمی است.

وی تصریح کرد: ساعت گل قدیمی در تنظیمات و رفتار مکانیکی مشکلاتی داشت و چون ساخت ساعت جدید تا نوروز به اتمام نرسیده بود ساعت قدیمی تعمیر و برای مدتی نصب شد تا در زمان مناسب جایگزین شود.

این درحالی بود که مدیرعامل سازمان سیما و منظر شهری در ادامه با اشاره به اینکه تصمیم بر تعمیر ساعت قدیمی و خاطره انگیز هم وجود دارد، در پاسخ به این سؤال که آیا ساعت باردیگر از کار خواهد ایستاد عنوان کرده بود که این ساعت با نهایت دقت تهیه و نصب شده است و سازمان نظارت بر آن را عهده دار بوده و پیمانکار از آن مراقبت و نگهداری لازم را خواهد داشت.

معصومی با تاکید بر اینکه این ساعت ها، خاص و منحصر به فرد هستند و نیاز به دقت ویژه دارند، با بیان اینکه این ساعت در شیب واقع شده و در نتیجه دقت بالا می خواهد، اظهار کرد: ساعت گل در زاویه ۱۵ درجه نسبت به افق قرار دارد و از نظر مکانیکی و رفتار قطعات طراحی شده کاملا استاندارد است، نواقص آن برطرف شده و خطاها به حداقل رسیده است.

جهت دید بهتر در حال اصلاح است؛هفته جاری آماده بهره برداری می شود

او اکنون در تماس خبرنگار مهر پیرامون توقف چندین باره ساعت گل شیراز با تاکید بر اینکه در ابتدای سال به جهت باز سازی میدان امام حسین با ساعت و موتور قبلی راه اندازی شد بیان کرد: سفارش ساخت ساعت جدید از مدتها قبل داده شده بود که برای شب عید آماده نبود زیرا این قبیل ساعت ها سفارشی و تقریبا دست ساز است و بواسطه قرار گرفتن در زاویه و شیب در زمان کار کرد با بقیه ساعت های متداول تفاوت های به لحاظ مکانیکی دارد؛ اکنون موتور ساعت عوض شده و بستر کار آن نیز جهت دید بهتر در حال اصلاح است.

معصومی که پیشتر اعلام کرده بود تغییراتی در اطراف ساعت در حال انجام شدن است که مربوط به گلکاری بود زیرا گل ها بسته به هر فصل تغییر کرده و مرتب عوض می شوند؛ با توجه به اینکه این ساعت همواره باید گل داشته باشد سازمان خود متولی رسیدگی به ساعت شده و البته پیمانکاری برای نگهداری و مراقبت از ساعت در نظر گرفته شده است در این گفت و گو عنوان کرد: سفارش خریدی را خیلی پیش تر داده بودیم از آنجا که ساعت باید در زاویه ۱۵ تا۱۸ درجه در زاویه افق قرار گیرد و به طور دست ساز و به دقت ساخته نمی شد کار آماده سازی آن به درازا کشید.

این مقام مسئول در شهرداری شیراز دیگر ایراد ساعتی که تا چندی پیش جایگزین شده بود افزود: با توجه به اینکه ساعت گل پس از نصب دوباره نسبت به قبل ۵۰ سانتی متر بالاتر قرار داشت زاویه دید این ساعت را برای رهگذران کم بود از این جهت بستر کار بار دیگر ۲۵ سانتی متر کاهش ارتفاع یافته تا هر بیننده ای در مسیر حرکت زاویه دید بهتری داشته باشد.

معصومی در عین حال تاکید می کند که این ساعت که برای گلکاری از نقش و نقوش فرش ها و دست بافته های شیرازی استفاده شده بود در هفته جاری آماده بهره برداری شود.

مدیر سازمان سیما؛ منظر و فضای سبزشهری شیراز توقف و بازسازی مجدد ساعت گل را به خاطر کیفیت افزایی کار دانست و اعلام کرد: ساعت جدید ضمن دارا بودن برق اضطراری در هنگام قطع برق منطقه این المان شهری دارای آسانسور ویژه تعمیرات هم هست.

ساعت گل شیراز؛ دید کافی ندارد/ثبت ملی نیاز دارد

البته یک کارشناس هنرهای تجسمی و سنتی در گفت و گو با خبرنگار مهر در نقد این المان شهری معتقد است: طراحی این اثر در مقایسه با نمونه اصلی آن در دهه ۳۰ خورشیدی دارای ارتفاعی بلند و غیرقابل دید کافی برای رهگذران است و همچنین طراحی اعداد و عقربه ها می توانست با مشورت بیشتری با کارشناسان ارتباط تصویری صورت پذیرد.

با توجه به اینکه در ساخت این ساعت شهری برای گل کاری از نقش و نگارهای فرش ها و دست بافته های شیرازی استفاده شده است؛ محمدهادی ستایش در مقام یک هنرمند هنرهای سنتی فارس در اینباره عنوان می کند: علیرغم استفاده نقوش بسیار زیبای فرش در این اثر و اجرای گل کاری به این شیوه متاسفانه این ساعت به واسطه ارتفاع زیاد قابل دیدن برای رهگذران به ویژه گردشگران نیست.

وی تصریح می کند: همچنین ساعت گل می تواند در فهرست آثار و جاذبه های گردشگری شیراز جهت گردشگران قرار گیرد و در مسیر ثبت ملی هم قرار داده شود تا به عنوان یک اثر تاریخی ملی که دارای قدمت است ثبت تاریخی و میراثی شود.

به هر حال باید در نظر داشت که در این دوره ها سازه های پیچیده شهری در اقصی نقاط جهان طراحی، ساخته و اجرا می شوند ، ایجاد یک ساعت با پوشش گل و در ارتفاع و زاویه مناسب نباید کار چندان سختی باشد به طوریکه در زمان های مختلف مردم از دیدن یکی از نمادهای خاطره انگیز دهه های متمادی شهرشان محروم شوند.

منبع: مهر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۴۸۱۵۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی: