به نقل از «خبرگزاری آریا»

بزرگترين معماي سياسي عمان؛ راز پاکتهايي که جانشين سلطان قابوس را مشخص مي کنند

تاریخ انتشار: ۱۵ فروردین ۱۳۹۶ | کد خبر: ۲۶۶۱۷۵۷۲

خبرگزاري آريا- نشنال اينترست در گزارشي به‌ معماي جانشيني سلطان عمان پرداخت.
به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري آريا، نشنال اينترست در گزارشي به قلم سيمون هندرسون تحت عنوان «‌ معماي جانشيني در سلطان نشين عمان » نوشت :‌ نام حاکم بعدي سلطان نشين عمان بر روي تکه اي کاغذ در پاکتي سربسته نوشته شده است و در کاخ سلطنتي در مسقط پايتخت اين کشور نگهداري مي شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

همچنين يک پاکت دوم هم وجود دارد که در مکاني ديگر در يک کاخ سلطنتي ديگر در شهر صلاله Salalah در جنوب عمان نگهداري مي شود. ظاهرا در اين پاکت نيز همان نام نوشته شده تا در صورتي که نخستين پاکت پس از مرگ سلطان قابوس پادشاه 76 ساله و بيمار عمان پيدا نشد ، نام جانشين وي از روي کاغذ پاکت دوم مشخص شود. در اين مرحله اين سئوال که جانشين سلطان قابوس چگونه تعيين مي شود ، از ابهام زيادي برخوردار است.
اصلي ترين گمانه زني معمول اين است که هر پاکت شامل دو نام است که اولين و دومين گزينه هاي مورد نظر سلطان قابوس براي جانشيني وي به شمار مي روند. ولي يک گمانه زني ديگر نيز وجود دارد مبني بر اين که پاکت مسقط شامل يک نام و پاک سلاله شامل يک نام ديگر است. در هر حال پذيرفته شده ترين منطق حکم مي کند پس از مرگ سلطان قابوس که دست کم از سال 2014 ابتلاي وي به سرطان روده مشخص شده ،‌ شورايي متشکل از خويشاوندان و بستگان وي براي انتخاب جانشين سلطان تشکيل جلسه خواهد داد. تنها در صورتي که اين شورا نتواند ظرف مدت سه روز بر سر جانشين سلطان قابوس به توافق برسد ، درآن صورت پاکتها باز خواهد شد.
برخي مي گويند اعضاي دربار سلطان قابوس به قدري به مشروعيت خواست سلطان اهميت مي دهند که احتمالا قبل از اعلام گزينه مورد نظر خود ، خواستار گشوده شدن اين پاکتها خواهند شد. سلسله بوسعيدي مدت چهارده نسل است که بر عمان حکمراني مي کند. جاي تعجب است که براي چنين خاندان ريشه داري ، مکانيسم و سازوکار جانشيني هنوز به خوبي تبيين نشده است.
شخص سلطان قابوس در سال 1970 و هنگامي به قدرت رسيد که کودتاي مورد حمايت انگليسي ها بر ضد پدرش سلطان سعيد بن تيمور شکل گرفت. وي در دهه 1970 براي مدت کوتاهي با يکي از اقوام ازدواج کرد ولي وارث و فرزندي ندارد. اينجاست که پاکتها اهميت پيدا مي کنند. کشور عمان در طول دوران حاکميت سلطان قابوس کم و بيش از سياستي مستقل پيروي کرده است. شايد اين کشور به علت ثروت نه چندان زياد بازيگر عمده اي به نظر نيايد ولي سلطان قابوس همواره تلاش کرده است تا از عمان کشوري مطرح و بازيگري کارامد بسازد.

جايگاه عمان
عمان با وجود عضويت در اتحاديه عرب و نيز شوراي همکاري خليج فارس ، جايگاه خود را به عنوان ميانجي ميان ايران و آمريکا حفظ کرده است ، در برهه اي مسقط در قضيه آزادي گروگانها ميانجيگري کرد و نيز در همين اواخر به محل برپايي مذاکرات اوليه ميان تهران و واشنگتن بدل شد که در نهايت به دستيابي به توافق هسته اي در سال 2015 ميان ايران و شش قدرت جهاني انجاميد.
برخي شنيده ها حاکيست اين يوسف بن علوي وزير امور خارجه عمان بود که سهوا برقراري تماس ميان ايران و آمريکا را به اسرائيلي ها اطلاع داد. اينکه جايگاه ميانجيگري ديپلماتيک عمان تا چه اندازه به شخصيت و کاراکتر سلطان قابوس يا منافع ملي گسترده اين کشور قابل استناد است ، خود جاي بحث دارد.
قابوس و بسياري از مردم عمان از مسلمانان شاخه عبادي هستند که چندان ارتباطي با کشورهاي عرب حوزه خليج فارس ندارند. در هر حال به ويژه در صورت در نظر گرفتن خارجيان مقيم عمان ، اکثريت جمعيت اين کشور سني مذهب هستند. شيعيان بخش کوچکي از جمعيت عمان را تشکيل مي دهند ولي به لحاظ تجاري و کسب و کار يک اقليت موفق و ثروتمند به شمار مي روند. شايد اين ماه مردم عمان شاهد ظهور يک چهره پيشتاز براي جانشيني سلطان قابوس بودند. روز دوم مارس اعلام شد اسد بن طارق پسرعموي سلطان قابوس که گفته مي شود نامش بر روي پاکتهاي سربسته نوشته شده ، به عنوان معاون نخست وزير در امور روابط و همکاري هاي بين الملل عمان منصوب شده است. اين تصور وقتي بيشترقوت گرفت که سلطان قابوس وي را به عنوان نماينده عمان به نشست سران اتحاديه عرب در اردن فرستاد.
سمت جديد اسد بن طارق که زماني فرمانده گردان تانکهاي ارتش عمان بود ، به عنوان معاون نخست وزير سمتي تشريفاتي به شمار مي رود ودر واقع هيچ مسئوليتي ندارد ، ولي اين انتصاب موجب شده است نام وي به عنوان جانشين احتمالي بر سر زبانها بيفتد. گفته مي شود رقباي اسد هيثم بن طارق وزير ميراث و فرهنگ و شهاب بن طارق فرمانده سابق نيروي دريايي عمان ،‌ براداران ناتني اسد هستند که هر سه در سنين شصت سالگي به سر مي برند و خواهرشان زماني همسر سلطان قابوس بوده است.

شخصيت سلطان قابوس
ذهن خواني سلطان قابوس بسيار پيچيده است . هنگامي که وي در مسقط به قدرت رسيد ، تنها سه مدرسه چند مايل جاده هموار و آسفالت شده در کشور وجود داشت. هم اکنون عمان سه ميليون و 300 هزار نفر جمعيت دارد و از منابع نفت و گاز برخوردار است و يکي از مناطق مناسب براي اقامت و زندگاني در منطقه خليج فارس به شمار مي رود . مشروط به اينکه نخواهي يک قدرت سياسي باشي ، تبعه عمان بودن خوب است ، اين کشور از خدمات بهداشتي و اجتماعي خوبي برخوردار است و برخي از مردم اين کشور در دوران توسعه اقتصادي موفق شده اند ثروت خوبي به هم بزنند. سلطان قابوس شخصيتي دموکرات نيست. حتي در چارچوب کابينه وي قدرت را در دستان خودش متمرکز ساخته است و خودش سمتهاي نخست وزير ، وزير دفاع ،‌وزير خارجه ،‌وزير دارايي و رياست بانک مرکزي را بر عهده دارد. وي شخصا در خصوص هر گونه تغيير و چرخش در سياست خارجي تصميم مي گيرد.
در دوران غيبت وي در سال گذشته هنگامي که براي دو ماه به منظور انجام معالجات پزشکي به آلمان رفت و سپس در بازگشت به کشور در يکي از کاخهاي خود در عمان به مدت سه ماه ديگر خلوت کرد و به استراحت پرداخت - هيچ تصميم مهمي در عمان اتخاذ نشد.
نزديکترين مشاوران وي چهره هاي نخبه امنيتي و اطلاعاتي در اداره موسوم به اداره سلطنتي هستند که رياست آن را ژنرال سلطان بن محمد النعماني در اختيار دارد. بر اساس فرضيه پاکتها ، اين ژنرال رياست شوراي ارتش را بر عهده خواهد گرفت که در طول سه روزي که شوراي خويشاوندان سلطان قابوس در خصوص تعيين جانشين وي تصميم گيري مي کنند ، بر کشور حکومت مي کند. سلطان قابوس در خصوص منطقه و نقش عمان در منطقه ديدگاهي راهبردي و استراتژيک را دنبال مي کند و هرگز از روابط با مقامات اطلاعاتي خارجي در زمينه هاي مختلف غافل نشده است.
گفته مي شود در يک مورد براي آوردن يکي از مديران بازنشسته سرويس اطلاعات خارجي ام آي شش انگليس متخصص در بخش خاورميانه به مسقط ، جت شخصي خود را به لندن فرستاد. سلطان قابوس براي مشاوره و تحليل هاي اين فرد اهميت زيادي قائل است. حتي هنگام سفر پرنس چارلز جانشين احتمالي تاج و تخت انگليس به مسقط در نوامبر گذشته ، وي رئيس کنوني ام آي شش را به جلسه ديدار چهارساعتي خود با قابوس آورد. تماس هاي وي با واشنگتن نيز در سطح خوبي است ولي به اين صميميت نيست. با اين همه ديدگاه هاي جهاني سلطان عمان ظاهرا چندان به مذاق متحدان عرب اين کشور در خليج فارس و غرب خوش نمي ايد. به عنوان مثال مي توان به نارضايتي آمريکا و ديگر کشورهاي عرب از اقدام قابوس در ارسال پيام تسليت براي بشار اسد رئيس جمهور سوريه در پي انفجارهاي انتحاري در دمشق نام برد. مسقط همچنين از جنگ سعوديها و اماراتي ها در يمن ناراضي است و از حوثي ها در اين کشور حمايت هاي ديپلماتيک و شايد لجستيکي به عمل مي آورد. اين کشور در واقع از ايجاد فضاي امن در شبه جزيره عربي و بخشهايي از جنوب يمن احساس نگراني مي کند.
سلطان نشين عمان شايد اميدوار بود از محل ميانجيگري و بهره برداري از ديپلماسي آمريکا در دوران رياست جمهوري اوباما با ايران در دستيابي به توافق هسته اي ، پاداشي نصيب مسقط شود . ولي از تهران چيزي جز سفر ماه فوريه حسن روحاني رئيس جمهور چيز مهم ديگري نصيب مسقط نشد. حتي يک تماس تلفني خشک و خالي ميان دونالد ترامپ رئيس جمهور آمريکا و سلطان قابوس گزارش نشده است.
گفته مي شود سلطان قابوس همه جانشينان بالقوه خود را افرادي با قدرت و توان کمتر مي داند و نگران دخالت خارجي در فرايند انتصاب جانشين است. وي به ويژه به امارات متحده عربي مشکوک است که به رغم شهرت آن در واشنگتن به عنوان بزرگتر منطقه ، از سوي مسقط به تلاش براي راه اندازي شبکه هاي جاسوسي در ارتش عمان متهم مي شود.
در هر حال اين پرسش وجود دارد که با توجه به نارضايتي سلطان قابوس از ظرفيت و توانمندي جانشينان خود ، آيا اين امکان وجود دارد وي به يکي از سه رکن اصلي سياسي عمان يعني شيوخ قبايلي ، دستگاه امنيتي يا جامعه تجار و بازرگانان عمان براي جانشيني روي بياورد.

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۶۱۷۵۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی: