Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «ایکنا»
2024-03-28@11:53:40 GMT

فصلنامه «پژوهش‌های اعتقادی کلامی» در ایستگاه 34

تاریخ انتشار: ۸ مرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۶۴۳۶۴۴

فصلنامه «پژوهش‌های اعتقادی کلامی» در ایستگاه 34

به گزارش ایکنا؛ در این شماره از فصلنامه علمی ـ پژوهشی «پژوهش‌های اعتقادی کلامی» مقالاتی با عناوین «عصمت از منظر علامه طباطبایی» نوشته عباس اسدآبادی؛ «بررسی جایگاه «عدالت» در اندیشه های میرسید علی همدانی» به قلم علی‌اکبر افراسیاب‌پور؛ «اعتقادات امامیه در حوزه امامت از منظر حافظ رجب برسی» تالیف عمران پناه‌لو، محسن احتشامی‌نیا؛ «بررسی تطبیقی خردورزی و خردستیزی در عرفان حقیقی و عرفان‎های نوظهور» نوشته سیدحسین تقوی؛ «بررسی جایگاه معاد در شاهنامه فردوسی با نگاه به آیات قرآن کریم» به قلم علی ذات‌علی، محمدرضا زمان‌احمدی و محمدرضا قاری؛ «زندگی پس از مرگ از منظر صدرالمتالهین» نوشته سیدحمیدرضا سیدوکیلی منتشر شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!


همچنین مقالات «بازنمایی اندیشه دینی در مسئولیت مدنی ناشی از مزاحمت و مقارنه آن با حقوق انگلیس» علیرضا شریفی، محمد مولودی و فرزاد حیدری؛ «فترت وحی قرآن در ترازوی نقد» به قلم عبدالمجید طالب‌تاش؛ «ضرورت امر به معروف و نهی از منکر در عصر حاضر با رویکرد قرآنی و روایی» نوشته اصغر عابدزاده؛ «انقطاع عذاب در عین جاودانگی آن» نوشته حسین عشاقی؛ «ریاض العارفین و منهاج السالکین (پژوهشی محتوایی در میراث فکری عرفان شیعی)» تالیف محسن مومن؛ تحلیل و نقد رویکرد نو معتزلیان نسبت به تنازعات و اختلافات فرقه ای در فرهنگ اسلامی با تاکید بر اندیشه‌های محمد ارکون، نصرحامد ابوزید، عبد العزیز الدوری و محمد عابد الجابری» تالیف سیدمحمد علی نوری و علی آقانوری از دیگر مقالات منتشر شده در این شماره هستند.
عصمت از منظر علامه طباطبایی
در چکیده مقاله «عصمت از منظر علامه طباطبایی» آمده است «مقاله حاضر در پی آن است تا مسئله عصمت انبیاء را از منظر علامه طباطبایی(ره) با محوریت تفسیر گرانسنگ المیزان، تبیین و دیدگاه این مفسر بزرگ امامیه در این راستا را تشریح نماید. مفسر بزرگوار مساله عصمت را از دو منظر دنبال کرده است: یکی ازمنظر دلالت آیات قرآن کریم و دیگری از منظر شبهاتی که با خدشه وارد کردن به دلالت آیات نسبت به عصمت انبیاء مطرح شده است. از نظر علامه طباطبایی آیه‌های: فتح: ۱و۲، توبه:۳۲، ص: ۸۲ و ۸۳، نساء: ۶۴، احزاب: ۳۳، انبیاء: ۲۷-۲۶، دلالت روشن بر عصمت انبیاء دارند و شبهاتی که برخی بر آیات یاد شده وارد کرده و یا آیات دیگری برای نفی و نقص عصمت مطرح کرده‌اند، مردود است. روش پژوهشی در این مقاله توضیفی تحلیلی و با ابزار کتابخانه ای می‌باشد.
بررسی جایگاه «عدالت» در اندیشه های میرسید علی همدانی
نویسنده مقاله «بررسی جایگاه «عدالت» در اندیشه های میرسید علی همدانی» در طلیعه نوشتار خود آورده است «قسط و عدل» از مهمترین ارکان و ارزش‌های چندجانبه و متعالی اسلامی است که در قرآن کریم و آموزه‌های پیشوایان دین، در حوزه زندگی فردی و اجتماعی، مورد تاکید فراوان قرار گرفته است. میر سیدعلی همدانی(۷۸۶-۷۱۴ق) به عنوان یکی از بزرگترین اندیشمندان تاثیرگذار بر شبه قاره و بخش عمده‌ای از آسیا، در آثار خود به اهمیت عدالت از چند جنبه جداگانه پرداخته است و بر اساس نظریه سیاسی و اجتماعی و مبنای اعتقادی او عدالت در مرکز جهان بینی و انسان شناسی و فلسفه سیاسی او قرار می‌گیرد. در این مورد عقایدی ابراز داشته که در حقیقت تحلیلی عمیق از دیدگاه اسلام در مورد عدالت به شمار می‌آید و بر محور تکیه بر «حاکم عادل» و «مصلح عادل» استوار است. وی بسیاری از احکام چون «امر به معروف و نهی از منکر» را هم بر همین اساس تحلیل می‌کند.
اعتقادات امامیه در حوزه امامت از منظر حافظ رجب برسی
در چکیده مقاله «اعتقادات امامیه در حوزه امامت از منظر حافظ رجب برسی» می‌خوانیم از مهمترین و دشوارترین آزمون‌های الهی پس از رحلت رسول خدا(ص) که مردم با آن روبرو شدند، پذیرش ولایت و امامت امیر مومنان(ع) بود. امامت از مسائل اعتقادی ابلاغ شده از سوی پیامبراسلام(ص) در طول مدت رسالت ایشان بود که از یوم الدار یعنی همان روز آغازین تبلیغ اسلام که پیامبر اکرم(ص) حضرت علی(ع) را به عنوان وصی خود معرفی نمود، تا روز غدیر که از مسلمانان بر آن بیعت ستاند، همواره مورد اهتمام آن حضرت بود و بعد از ایشان نیز به عنوان اصلی اعتقادی در میان امامیه مطرح و ممیز شیعه از پیروان مکتب خلفا بوده است. اعتقاد به امامت اوصیای معصوم نخستین رکن ولایت باوری و محور اصلی تفکر شیعه به شمار می رود. حافظ رجب برسی از عالمان شیعه سده‌های میانی مکتب حله است. او خود را معتقد به اعتقادات مشهور امامیه و طریقش را «نمط اوسط» و جدا از افراط و تفریط دانسته است. برسی با طرح روشمند مباحث اعتقادی و به ویژه امامت کوشید نیازهای عصر خویش را پاسخ دهد. در مقاله پیش‌رو برآنیم تا دیدگاه او را در حوزه امامت با تکیه بر کتاب «مشارق انوار الیقین فی حقایق اسرار امیر المومنین(ع)» بر اساس مباحثی که متکلمین شیعه در بحث از مسئله امامت در دو بخش امامت عامه وخاصه مطرح نموده‌اند، بررسی وتحلیل نماییم.
بررسی تطبیقی خردورزی و خردستیزی در عرفان حقیقی و عرفان‎های نوظهور
در طلیعه نوشتار «بررسی تطبیقی خردورزی و خردستیزی در عرفان حقیقی و عرفان‎های نوظهور» می‌خوانیم تمدن بشری منجر به بحران‎های کنونی شده است که یکی از آنها، بحران معنویت و نادیده گرفتن رابطه انسان با خداست و انسان مغرور از دستاوردهای علمی، تمام همت خویش را صرف کار، سرمایه و رفاه کرده است. اینک پس از گذشت پنج قرن، دریافته که رفاه و آسایش مادی نمی‌تواند به او آرامش دهد و برای پر کردن این خلاء، به عرفان‎های کهن و نوظهور اعم از آنها که مدعی دین جدید یا بی‎دینی بوده به عرفان‎های هندی، آمریکایی، سرخپوستی و... روی آورده‎اند. این مقاله در پی آن است که با روش تحلیلی و توصیفی و تطبیقی، به بررسی خردورزی و خردستیزی در عرفان حقیقی و عرفان‎های نو ظهور پرداخته، از این رو جنبه‎های متفاوت و متشابه آنها را بیان نموده است. در حوزه مشترکات عرفان، در پی التیام رنج‎های روانی و زیبا دیدن جهان و قابل تحمل بودن همه چیز و صلح کل و عشق و شادی و آرامش است؛ ولی پاسخ به نیازهای اصلی انسان بجای نیازهای حیوانی، خردورزی بجای خرد ستیزی، معرفت توحید و موحد بجای انکار خدا و شریعت پذیری بجای شریعت ستیزی، از ممیزات عرفان حقیقی در مقایسه با عرفان‎های نو ظهور است و منظور از پایین بودن جایگاه عقل در سخن عارفان، عقل جزوی و دنیوی است نه عقل کلی و اینکه راه دل و عشق را بالاتر از عقل شمرده‎اند نه اینکه آن را تحقیر نمایند.
بررسی جایگاه معاد در شاهنامه فردوسی با نگاه به آیات قرآن کریم
نویسنده مقاله «بررسی جایگاه معاد در شاهنامه فردوسی با نگاه به آیات قرآن کریم» در طلیعه نوشتار خود آورده است بحث در خصوص دنیای پس از مرگ از مسایل مهم اعتقادی است. شعرا در اعصار مختلف ادب فارسی از این موضوع غفلت نداشته‌اند. فردوسی از جمله شعرایی است که در شاهنامه به این موضوع نگاه خاصی داشته است؛ از آنجا که سراینده علاوه بر جنبه‌های داستان‌سرایی و ... جنبه تنبه و آگاهی بخشی در ارتباط با زندگی و دنیای پس از آنرا به خواننده و مخاطب شعر خود در نظر داشته است، آدمی را از دوستی و دل سپردن به دنیا برحذر می‌دارد و به مساله مرگ و حیات اخروی نیز با دیدی حکیمانه نگاه می‌کند. از جمله مباحث قابل توجهی که در شاهنامه مد نظر قرار گرفته و سراینده آن در فراز و فرودها و شادی‌ها و ناکامی‌ها، در جنگ‌ها و آشتی‌ها و ... به آن پرداخته است و این تحقیق به آن پرداخته، بحث مرگ آدمی و قطعیت جهان پس از مرگ و تطبیق آن با آیات قرآن است.
زندگی پس از مرگ از منظر صدرالمتالهین
در چکیده مقاله «زندگی پس از مرگ از منظر صدرالمتالهین» می‌خوانیم یکی از اصول اعتقادی مسلمانان، اصل معاد و زندگی پس از مرگ است. این اصل در دین اسلام از چنان جایگاهی برخوردار است که عدم اعتقاد به آن، موجب کفر و خروج از اسلام می گردد. اثبات تجرد نفس و بقای آن، زیر بنای معاد را تشکیل می‌دهد. مسئله معاد و همچنین نوع و چگونگی حیات برزخی، پیش از ملاصدرا از مسائل علم کلام و یکی از شاخه‌های مسئله نفس و فنا یا خلود آن پس از مرگ بوده است که ملاصدرا آن را در غالب مساله فلسفی مطرح کرد و در دنباله مباحث مربوط به حرکت جوهری نفس انسانی و قوا و ادراکات او قرار داد. وی قائل است که ادراکات جزئی پس از مرگ توسط قوه خیال صورت می‌گیرد. این قوه همراه با نفس، پس از مرگ باقی می‌ماند، از این رو در این جا به تبیین این اصل و آراء فلاسفه در باب آن پرداخته می‌شود.
فترت وحی قرآن در ترازوی نقد
نویسنده مقاله «فترت وحی قرآن در ترازوی نقد» در طلیعه نوشتار خود آورده است طبق گزارش مورخان در مقطعی از دوران نبوت پیامبر اکرم، نزول جبرئیل قطع شد که در اصطلاح متکلمان، فترت وحی نام دارد. مساله همسانی زمانی میان دعوت پنهانی با قول مشهور در باره فترت وحی، انگیزه تحقیق حاضر شد که به روش توصیفی تحلیلی، سه دیدگاه در باره فترت وحی را به عنوان یک مساله اعتقادی کلامی بررسی کرد. قول مشهور، به فترت سه ساله اعتقاد دارد. نوع برخی گزارش‌ها، حاکی از عدم انقطاع وحی است، و گروه سوم به انقطاع سه تا چهل روزه معتقدند. استنادات قول مشهور که منشا طعن مستشرقان شده و از تردید پیامبر(ص) در نزول وحی سخن گفته‌اند، ضعیف بود؛ در نتیجه نادرستی و فرضیه همسان انگاری آن با سه سال دعوت پنهانی اثبات شد. عدم انقطاع، تایید نشد؛ اما مستندات روایی و تاریخی، موید انقطاع وحی برای چند روز است که در فرایند نزول، امری طبیعی است و با نزول تدریجی سازگاری دارد.
ضرورت امر به معروف و نهی از منکر در عصر حاضر با رویکرد قرآنی و روایی
نویسنده مقاله «ضرورت امر به معروف و نهی از منکر در عصر حاضر با رویکرد قرآنی و روایی» در چکیده پژوهش خود آورده است انسان به لحاظ وجدان درونی و ترقیات برونی، خواهان خوشبختی و سعادتمندی است و بر این اساس می‌خواهد در یک جامعه ایده آل و در کنار انسان‌های مترقی و متعالی به حیات خود ادامه دهد. انسان‌هایی که آزاده، وظیفه‌شناس، خداشناس، منصف و منطقی باشند. آنچه ارتباط انسان‌ها را به هم نزدیک می‌کند اطاعت از قوانین الهی و شریعت نبوی و علوی است. امر به معروف و نهی از منکر از جمله این قوانین و دستور شریعت است که موجب سلامتی جسمی و روحی انسان‌ها، آبادی و عمارت سرزمین‌ها، امنیت شهرها و در نهایت موجب تشیید خلافت انسان از سوی خدا بر روی زمین است. اما عواملی مانند ضعف اعتقادات، مسائل اقتصادی، تبلیغات منفی و ... می‌توانند به عنوان مخلات و آسیب‌های این امر، موجب تعطیلی و کم‌رنگی فریضه مهم امر به معروف و نهی از منکر گردند. مقاله حاضر به روش توصیفی تحلیلی و ابزار کتابخانه‌ای، این مبحث را تحقیق نموده است.
انتهای پیام

منبع: ایکنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۶۴۳۶۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی: