با 9 نقش اصلي کيسه آب جنين آشنا شويد
تاریخ انتشار: ۱۰ فروردین ۱۳۹۶ | کد خبر: ۲۶۶۴۵۶۰۸
خبرگزاري آريا -
کيسه آب جنين و مايع موجود در آن يکي از مهمترين نقشها را در رشد و تکامل جنين بازي ميکنند
کيسه آب جنين و مايع موجود در آن يکي از مهمترين نقشها را در رشد و تکامل جنين بازي ميکنند بنابراين هر گونه اختلال و آسيب به آنها ممکن است باعث صدمه به نوزاد شود. بنابراين ما در گفتگو با پريسا الماسي، کارشناس مامايي،دربارهي نقش کيسه آب جنين و مايعات درون آن و همچنين اختلالات آن پرسيديم .
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
الماسي درباره مايع موجود در کيسه آب جنين توضيح ميدهد:« جنين در سهماهه سوم شروع به ادرار، بلع و تنفس مايع آمنيون (مايع موجود در کيسه آب) ميکند. اين مايع نقشي بسيار کليدي و حساس در تکامل جنين دارد. بيشترين مقدار مايع آمنيوتيک در هفته 36 بارداري و ميزان1000 سي سي است که موقع زايمان به 800 سي سي ميرسد. اين مايع از 99 درصد آب و 1 درصد ذرات معلق تشکيل شده است.»
نقشهاي اصلي مايع آمنيوتيک
الماسي به نقشهاي اصلي مايع آمنيوتيک اشاره ميکند و آنها را به ترتيب زير معرفي ميکند:
کاهش صدمات فيزيکي
جلوگيري از فشار به جنين، بند ناف و جفت
امکانپذير کردن حرکات جنين (اين عامل يکي از عوامل اصلي در رشد اندامها است)
پيشبرد روند تکامل ريه در جنين
تأمين و حفظ درجه حرارت ثابت براي جنين
مقابله در برابر عوامل بيماريزا
تامين مقدار کمي از احتياجات غذايي جنين
کمک به سرويکس (دهانهرحم) هنگام زايمان
عوامل موثر بر مايع آمنيوتيک
مايع آمنيوتيک (مايع دورن کيسه آب جنين)، مايعي فعال است که دائما در حال بازسازي است. بر همين اساس الماسي 6 عامل را معرفي ميکند که در چرخه مايع آمنيوتيک دخالت دارند و مهمترينآنها عبارتند از:
جنين در سهماهه سوم شروع به ادرار، بلع و تنفس مايع آمنيون ميکند
ادرار جنين: ادرار جنين مهمترين منبع آمنيوتيک است. چون کليهها از هفته 10 تا 12 بارداري شروع به فعاليت ميکنند. در نيمه دوم بارداري هم جنين روزانه 1200 سي سي ادرار توليد کرده و داخل کيسه آب دفع ميکند.
بلع مايع: اين عامل، مکانيسم اصلي است که باعث ميشود جنين مايع موجود در کيسه آب را کمتر ببلعد.
اندازهگيري مايع آمنيوتيک
اندازهگيري مايع آمنيوتيک با دو روش MVP و AFI انجام ميشود. بر همين اساس الماسي درباره اندازهگيري مقادير اين مايعات با اين روشها ميگويد:« در روش MVP مقدار طبيعي مايع بين 2 تا 8 سانتيمتر است. بنابراين اگر مقدار مايع کمتر از 1 تا 2 سانتيمتر باشد کمبود مايع آمنيون و اگر بيشتر از 8 سانتيمتر باشد افزايش مقدار آن محسوب ميشود. در روش AFI اگر مقدار مايع از 5 سانتيمتر کمتر باشد کمبود مايع آمنيون و اگر مقدار آن بيشتر از 24 سانتيمتر باشد، افزايش مايع آمنيون به حساب ميآيد.».
زندگي در ارتفاعات و ميزان بالاي مايعات بدن مادر، باعث افزايش مايع آمنيون و اگر مايعات بدن مادر کم باشد باعث کاهش مايع آمنيون ميشود.
الماسي با اشاره به علل کمبود مايع آمنيوتيک، درباره آنها ميگويد:« شايعترين دليل کمبود مايع آمنيوتيک، پارگي زودرس پردههاي جنيني است. از دلايل ديگر کمبود مايع آمنيوتيک ميتوان به حاملگي طولاني وفشار خون همراه با تشنج در زمان بارداري، ديابت،نارسايي جفت، تشکيل نشدن کليهها،نواقص دوطرفه کليه، انسداد مجاري خروجي مثانه، نواقص کروموزومي،اختلالات مادرزادي،محدوديت رشد جنيني، مصرف بعضي از داروها و مرگ جنين اشاره کرد. در خانمهاي بارداري که دچار کمبود مايع آمنيون مخصوصا در اوايل دوران بارداري هستند، نسبت مرگ جنيني 40 تا 50 برابر بارداري با شرايط طبيعي است.»
کم بودن مايع آمنيوتيک (اوليگوهيدر آمنيوس) در 1 درصد زنان باردار شايع است و به اين معنا است که حجم مايع آمنيون به کمتر از 400 سيسي رسيده است. بر همين اساس الماسي توضيح ميدهد:« از نظر باليني، اگر در روش اندازهگيري MVP مقدار مايع کمتر از 1 تا 2سانتي متر و در روش AFI مقدار مايع کمتر از 5 سانتيمتر باشد و همچنين اگر حجم مايع کيسه آب جنين در زمان زايمان کمتر از 300 سيسي باشد، همه اينها از نشانههاي کم بودن مايع آمنيوتيک (اوليگوهيدر آمنيوس) است.»
درمان کمبود مايع آمنيون به دو صورت است که الماسي درباره آنها ميگويد:« روش اول درمان کمبود مايع آمنيون، افزايش مايعات بدن مادر است. چون بين مايعات بدن مادر و حجم مايع آمنيوتيک در نيمه دوم بارداري تا مراحل بعدي رابطه مستقيم وجود دارد. روش دوم درمان،تزريق مايع به داخل کيسه آب از طريق شکم يا واژن است. در مواردي که ضربان قلب جنين افت پيدا کند،مايع آمنيوتيک به مدفوع جنين آلوده شود و مقدار مايع آمنيون به شدت کم شود، تزريق مايع را از طريق واژن انجام ميدهند.»
گاهي سطح مايع کيسه آب جنين افزايش پيدا ميکند که به اين حالت پلي هيدرآمنيوس گفته ميشود. در اين حالت سطح مايع کيسه آب جنين به بيش از 95 درصد ميرسد.
الماسي نشانههاي زياد بودن مايع آمنيوتيک را سه مورد معرفي ميکند و ميگويد:« اول اينکه در روش اندازهگيريAFI مايع کيسه آب جنين، در سه ماهه سوم بارداري بيشتر از 24 سانتيمتر باشد. دوم اينکه در روش MVP مقدار اين مايع بيشتر از 8 سانتيمتر باشد و سوم اينکه حجم مايع کيسه آب جنين بيشتر از 2000 سيسي باشد. البته افزايش مايع آمنيوتيک در بيشتر موارد خفيف است.»
اندازهگيري مايع آمنيوتيک با دو روش MVP و AFI انجام ميشود
افزايش شديد و سريع مايع آمنيوتيک که همراه با علائم و نشانههاي مادري است يک اختلال محسوب ميشود. به همين دليل الماسي درباره آن توضيح ميدهد:« افزايش شديد و سريع مايع آمنيوتيک هميشه در سندروم ترانسفوزيونِ قل به قل بروز ميکند و به اينصورت مشخص ميشود که ارتفاع رحم خيلي سريع و شديد تا اندازه 1 سانتيمتر در روز افزايش پيدا ميکند.»
سندرم ترانسفوزيون قُل به قُل، نوعي بيماري نادر است که در دوقلوهاي همسان در رحم مادر ايجاد ميشود. به دنبال ابتلا به اين بيماري، به يکي از قلها خون بيشتري ميرسد و بزرگتر ميشود اما قُل ديگر کوچکتر ميماند.
اين کارشناس مامايي درباره علل شايع و اصلي زياد بودن مايع آمنيوتيک ميگويد:« نواقص جنيني به ويژه نواقص گوارشي، تشکيل نشدن مري،نواقص سيستم اعصاب مرکزي که در رأس آنها نوزاداني هستند که سرشان تشکيل نشده، نواقص قلبي- عروقي، چندقلويي،ديابت مادر، بزرگ بودن جنين که با ديابت مادر همراه باشد و يا بدون ديابت مادر باشد، عفونتهاي داخل رحمي،سندروم ترانسفوزيون قُل به قُل و آنمي شديد جنين ميتواند ميتوانند علل بروز افزايش کيسه آب (پلي هيدر آمنيوس) شوند.»
مايع آمنيوتيک اضافي دو حالت دارد که الماسي درباره آن توضيح ميدهد:« افزايش مايع کيسه آب جنين در حالت حاد باعث کش آمدن سريع کيسه آب و اختلالات سريع و خطرناک ميشود و در اوايل بارداري مشاهده ميشود. اما در مرحله دوم يا مزمن اين عارضه، مايع به صورت تدريجي تجمع پيدا ميکند و مادر احساس ناراحتي کمتري دارد.»
افزايش مايع کيسه آب جنين عوارض و خطراتي هم دارد که بهطور مستقيم روي مادر تاثير ميگذارند. به همين دليل الماسي در اين باره ميگويد:« کش آمدن بيش از حد رحم که باعث پارگي پردهها، زايمان زودرس، جدا شدن زودرس جفت، خونريزي بعد از زايمان، جمع نشدن رحم و نمايش غيرطبيعي جنين ميشود از عوارض زياد شدن مايع آمنيوتيک است همچنين افزايش مايع کيسه آب جنين باعث افزايش فشار در داخل شکم ميشود که اين فشار باعث انسداد گوارشي و ادرار و افزايش ريسک عفونت ادراري در مادر ميشود. همچنين در اين مادران خطر ابتلا به فشار خون وابسته به حاملگي (پرهاکلامپسي) زياد است.»
مرگ و مير جنيني در اثر افزايش مايع کيسه آب جنين بين 15 تا 30 درصد است که بيشتر به دليل نواقص همراه با زايمان، مشکلات کروموزومي، پارگي زودرس پردهها و حوادث بند ناف اتفاق ميافتد. هرچه مايع آمنيوتيک زيادتر باشد، درصد زايمان سزارين و همچنين مرگ و مير جنين هم بيشتر است.
تشخيص افزايش مايع آمنيوتيک با سونوگرافي صورت ميگيرد. بر همين اساس اين کارشناس مامايي درباره روش تشخيص و درمان اين عارضه ميگويد:« براي تشخيص اين عارضه لازم است که مادر از نظر ديابت و رد عفونتهاي مادرزادي بررسي شود. براي درمان اين عارضه هم در صورتي که مادر مشکل خاصي نداشته باشد همينکه تحت نظر باشد کافي است. اما اگر مادر تنگي نفس يا درد شکم داشته باشد بايد مايع آمنيوتيک از طريق شکم تخليه شود. تخليه اين مايع در مواردي انجام ميشود که تنگي نفس مادر را تسکين دهد.»
منبع: ninisite.com
منبع: خبرگزاری آریا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۶۴۵۶۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی: